«Το εγωιστικό γονίδιο» κυκλοφορεί εδώ και αρκετά χρόνια μεταφρασμένο στην Ελλάδα. Το έβλεπα συχνά στα ράφια των βιβλιοπωλείων -πρέπει να είναι και ευπώλητο. Δεν το είχα αγοράσει ίσως γιατί δεν γνώριζα ακόμη το συγγραφέα του. Αφού λοιπόν γνωρίστηκα με τον Richard Dawkins (παραγνωριστήκαμε θα έλεγα -με την καλή πάντα έννοια) αγόρασα την επετειακή έκδοση για τα 30 χρόνια από την πρώτη έκδοση του The selfish gene.
Είναι και αυτό από τα βιβλία που διαβάζεται μονοκόμματα -χάρισμα για έναν συγγραφέα. Είναι απόλυτα συνεπές με αυτά που αναφέρει ο συγγραφέας του στον πρόλογο: εύληπτο από τον μη ειδικό, αρκετά κατατοπιστικό για τον ειδικό (σε κάθε περίπτωση η βιβλιογραφία είναι πλούσια). Ο συγγραφέας παραθέτει βήμα-βήμα τη θεωρία του για τη ζωή, την εξέλιξη, τη συμπεριφορά πάνω στον πλανήτη. Διηγείται με άμεσο και σαφή τρόπο την ιστορία της έμβιας ύλης και χτίζει μια θεωρία συνδέοντας όλους τους κρίκους από πολυετείς έρευνες σε θέματα βιολογίας. Επεκτείνει τη θεωρία του, ακούσια, ομαλά, αβίαστα, σε θέματα ηθικής. Μιας ηθικής χτισμένης από τον πολιτισμό του ανθρώπου. Είναι όμως αυτή μια «φτιαχτή» ηθική; Μήπως είναι μια «ενδογενής» ηθική; Μήπως είμαστε κατειλημμένα οχήματα από εγωιστικά γονίδια, που δεν «θέλουν» τίποτα άλλο από το να καταλάβουν άλλα οχήματα; Είναι ο αλτρουισμός μεταξύ των ατόμων μιας ομάδας πραγματικός; Ή μήπως εξυπηρετεί τον εγωισμό των γονιδίων; Μπορούμε να διδάξουμε αλτρουισμό στα παιδιά μας; Και αν οι μέθοδοι αντισύλληψης είναι ένα άκρως άδικο και αφύσικο εφεύρημα του ανθρώπινου νου (από την άποψη της εξέλιξης -από ποια άλλη άποψη άλλωστε θα μπορούσε να ιδωθεί;), μήπως το ίδιο αφύσικο είναι και το κράτος πρόνοιας;
Διαβάζοντας προσεκτικά το The selfish gene καταλαβαίνεις γιατί θεωρείται ένα από τα πιο (ελληνιστί) influential βιβλία, τόσο στο χώρο της βιολογίας, αλλά και για τον απλό αναγνώστη.
The Selfish Gene: 30th Anniversary edition
Richard Dawkins
Oxford University Press; 3rd Revised edition edition 2006
Μια απάντηση στο “The selfish gene”