Steve Jobs (1955-2011)

Steve was among the greatest of American innovators — brave enough to think differently, bold enough to believe he could change the world, and talented enough to do it. By building one of the planet’s most successful companies from his garage, he exemplified the spirit of American ingenuity. By making computers personal and putting the internet in our pockets, he made the information revolution not only accessible, but intuitive and fun. And by turning his talents to storytelling, he has brought joy to millions of children and grownups alike. Steve was fond of saying that he lived every day like it was his last. Because he did, he transformed our lives, redefined entire industries, and achieved one of the rarest feats in human history: he changed the way each of us sees the world.
Barack Obama

I’m truly saddened to learn of Steve Jobs’ death. Melinda and I extend our sincere condolences to his family and friends, and to everyone Steve has touched through his work. Steve and I first met nearly 30 years ago, and have been colleagues, competitors and friends over the course of more than half our lives. The world rarely sees someone who has had the profound impact Steve has had, the effects of which will be felt for many generations to come. For those of us lucky enough to get to work with him, it’s been an insanely great honor. I will miss Steve immensely.
Bill Gates

Steve Jobs was the greatest inventor since Thomas Edison. He put the world at our fingertips.
Steven Spielberg

The magic of Steve was that while others simply accepted the status quo, he saw the true potential in everything he touched and never compromised on that vision.
George Lucas

People sometimes have goals in life. Steve Jobs exceeded every goal he set himself.
Steve Wozniak

Συνέχεια ανάγνωσης

Ναυτάκια

Πριν από οκτώ χρόνια πέθανε ένας άνθρωπος. Ορθολογιστής, αγνωστικιστής, ακέραιος. Ένας άνθρωπος καλλιεργημένος, απλός, ήπιος. Ένας άνθρωπος από αυτούς που θαυμάζεις σιωπηλά και αποζητάς την αξία τους όταν χαθούν.

Κάποτε αυτός ο άνθρωπος μου είχε διηγηθεί μια προσωπική του ιστορία:

Όταν ήμουν φαντάρος, ένα βράδυ που είχα έξοδο, επέστρεφα στο λόχο αργοπορημένος. Υπήρχε ένας συντομότερος δρόμος για το στρατόπεδο, που αν τον έπαιρνα θα έφτανα πολύ νωρίτερα. Αυτός ο δρόμος ήταν ένα μικρό μονοπάτι που περνούσε μπροστά από το νεκροταφείο. Οι ντόπιοι με είχαν προειδοποιήσει: «Μην περάσεις ποτέ από ‘κει βράδυ. Τα φαντάσματα των πεθαμένων κυκλοφορούν γύρω από το νεκροταφείο και τρομοκρατούν τους περαστικούς. Κάποιοι πέθαναν από το φόβο τους! Μην περάσεις ποτέ από ‘κει!». Είχα όμως αργήσει και αν δεν ήθελα να φάω φυλακή έπρεπε να περάσω από το νεκροταφείο. Φαντασιοπληξίες των ντόπιων, σκέφτηκα, και πήρα το μονοπάτι.

Το σκοτάδι ήταν πυκνό. Το φεγγάρι ψηλά, φέτα. Το βήμα μου γρήγορο, πλησίαζα στο νεκροταφείο. Ξαφνικά, διακρίνω από μακριά δύο λευκές φιγούρες μπροστά στο νεκροταφείο. Μειώνω ταχύτητα και πλησιάζω. Οι φιγούρες διακρίνονται καλύτερα τώρα. Ακούω και ψιθύρους. Φαντάσματα; Έσβησα αμέσως τη σκέψη από το μυαλό μου και προχώρησα. Δεν υπάρχουν τέτοια πράγματα. Και στο κάτω-κάτω, τι θα μου κάνουν; Ακόμα κι αν υπάρχουν, αερικά είναι, μόνο να με τρομάξουν μπορούν. Ε, δεν θα τρομάξω. Ξανατάχυνα το βήμα και πλησίασα. Σε λίγο ήμουν δίπλα τους. Καλησπέρα συνάδελφε! Αργοπορημένος; είπε ο ένας. Καλησπέρα! Ναι, τρέχω να προλάβω το βραδινό προσκλητήριο! Καληνύχτα παιδιά!

Ήταν δύο ναύτες. Επέστρεφαν κι αυτοί στη μονάδα τους και είχαν πάρει το ίδιο μονοπάτι. Έφτασα στο λόχο έγκαιρα και όλο το βράδυ γελούσα με τη σύμπτωση και την περιπέτεια που μου σκάρωσε η τύχη!

Στα αυτιά ενός παιδιού δέκα ετών, αυτή η ιστορία ακούστηκε θαυμαστή. Ένα υπέροχο παράδειγμα θάρρους, ορθολογισμού, καθαρότητας πνεύματος, νηφάλιας κρίσης, και λήψης γρήγορης και σωστής απόφασης σε μια δύσκολη στιγμή! Η ιστορία καρφώθηκε στη μνήμη μου σαν βέλος. Σφηνώθηκε όπως κάποιες φορές συμβαίνει με εμπειρίες που φαίνονται ασήμαντες, αλλά μπορούν να καθορίσουν τη ζωή σου.

Πολλές παρόμοιες ιστορίες ακολούθησαν. Όλες θαυμαστές, αλλά κυρίως απόλυτα λογικές. Ο άνθρωπος αυτός πράγματι καθόρισε τη ζωή μου. Και ίσως την καθορίζει ακόμη, αφού η επανακαλωδίωση (rewiring) του εγκεφάλου μου που προκάλεσε, λειτουργεί ακόμα. Και προκαλεί επανακαλωδίωση και σε άλλους.

Αυτός ο άνθρωπος πέθανε πριν από οκτώ χρόνια. Αλλά ζει ακόμη στις συνάψεις μου.

Συνέχεια ανάγνωσης

911

Πέντε χρόνια από τη ζοφερή ημέρα της τρομοκρατικής επίθεσης στις ΗΠΑ. Ο πόνος όσων επέζησαν μεγάλος. Η ανθρωπότητα ακόμα αποσβολωμένη και ανίκανη μπροστά στη νέα μορφή τρόμου. Ακόμα και οι πιο ακραίοι σεναριογράφοι δεν θα έγραφαν μια τέτοια ιστορία. Κι όμως είναι πραγματικότητα. Στο μεταξύ στις ΗΠΑ οργιάζουν οι θεωρίες συνομωσίας…

Θυμάμαι, εκείνη την ημέρα ήμουν στο γραφείο. Δεν είχα ούτε δύο μήνες που είχα απολυθεί από το στρατό και απολάμβανα την πολιτική ζωή. Η Κλινική είχε μόλις αρχίσει να λειτουργεί. Ένα τηλεφώνημα με πάγωσε: «…χαμός στη Νέα Υόρκη…». Άρχισα να ψάχνω στο internet. Στα ειδησεογραφικά πρακτορεία πανικός. Το cnn.com είχε μόνιμα κείμενο στην κεντρική σελίδα (προφανώς για να μην κρασάρει ο server) με γενικό τίτλο «America under attack». Τα υπόλοιπα τα είδα από την τηλεόραση…

Αυτό που με συγκλόνισε και δεν θα ξεχάσω ποτέ είναι οι εγκλωβισμένοι στους Δίδυμους Πύργους. Όντας σίγουροι ότι θα πεθάνουν, διάλεγαν μόνο τον τρόπο. Και οι περισσότεροι διάλεγαν το κενό από την λαίλαπα.

Μακάρι να μην ξαναζήσει η ανθρωπότητα τέτοιες στιγμές ντροπής για τον πολιτισμό μας!

Συνέχεια ανάγνωσης

Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας

Ένα από τα πράγματα που μου λείπει τα καλοκαίρια είναι οι παραστάσεις στην Επίδαυρο. Το Φεστιβάλ της Επιδαύρου ή καλύτερα Επιδαύρεια κατά το αρχαίο. Το Υπουργείο Πολιτισμού διοργανώνει εδώ και δεκαετίες κάθε καλοκαίρι σειρά παραστάσεων στο χώρο του αρχαίου θεάτρου της Επιδαύρου.

(περισσότερα…)

Συνέχεια ανάγνωσης

Εργατική Πρωτομαγιά

Είχα την ευτυχία στην Α’ Λυκείου να διδαχθώ ένα καταπληκτικό βιβλίο, ίσως το καλύτερο βιβλίο των σχολικών μου χρόνων και το μόνο που αγάπησα πραγματικά, την «Ιστορία του ανθρώπινου γένους» του ιστορικού Λευτέρη Σταυριανού. Είχα επίσης την τύχη να κάνω το μάθημα με μια από τις αγαπημένες μου καθηγήτριες, την κα Ανδρέου, που με πολύ μεράκι μάς έφερε πιο κοντά στο βαθύτερο νόημα του βιβλίου. Εκεί ξεκαθάρισα με τρόπο σαφή και αναλυτικό τη θεωρία της εξέλιξης του Δαρβίνου και τη βιολογική καταγωγή του ανθρώπου. Εκεί έμαθα πρώτη φορά για τις τρεις μεγάλες επαναστάσεις του ανθρώπινου πολιτισμού: τη γεωργική, τη βιομηχανική και της υψηλής τεχνολογίας. Εκεί έμαθα για τους αγώνες των εργατών, για τα σαμποτάζ στα γαλλικά εργοστάσια κλωστοϋφαντουργίας, για το οκτάωρο. Εκεί έμαθα για τις επιπτώσεις της επανάστασης της υψηλής τεχνολογίας στο εργατικό δυναμικό, καθώς για κάθε 10 εργάτες που απολύονται από παλιά πόστα, μόνο τέσσερις προσλαμβάνονται σε θέσεις νέας τεχνολογίας (υπολογιστές, ρομπότ κ.λπ.). Εκεί έμαθα ότι οι ιερείς είναι η πρώτη κάστα στην ιστορία της ανθρωπότητας που άρχισε να αμείβεται χωρίς να παράγει έργο. Εκεί έμαθα για τον ιμπεριαλισμό, για τον ψυχρό πόλεμο, για τα καρτέλ και για τα σοβιέτ.

Από τότε έχω ξαναδιαβάσει αρκετές φορές το βιβλίο, πάντα με την ίδια απόλαυση και νοσταλγία. Ήταν ένα βιβλίο βάλσαμο στη ψυχή ενός εφήβου. Την επόμενη χρονιά καταργήθηκε. Πολλά παιδιά στην τάξη λυπηθήκαμε. Νιώθαμε ότι ήταν ένα δώρο που άξιζε να το χαρούν κι άλλα παιδιά.

Δεν ήξερα το παρασκήνιο της κατάργησης του βιβλίου. Δείτε λεπτομέρειες στον Ιο της Κυριακής (Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, 30/7/2000).

Συνέχεια ανάγνωσης

Εθνική συνείδηση

24 Μαρτίου 1984, στην πρώτη Πρωτεύουσα της Ελλάδας. Σχολική εορτή για την εθνική εορτή. Έχει ανατεθεί στην «πρώτη μαθήτρια» της Γ’ Γυμνασίου του σχολείου η κεντρική ομιλία για την επέτειο. Η μαθήτρια σε μια στροφή της ομιλίας της αναφέρει ότι η επανάσταση του ’21 δεν ήταν εθνική αλλά κοινωνική-ταξική. Το ακροατήριο (οι μαθητές) δεν καταλαβαίνει τίποτα -σιγά μην πρόσεχαν την ομιλία. Στους καθηγητές επικρατεί αμηχανία -παρευρίσκονταν και κάποιοι τοπικοί άρχοντες και γονείς.

Αργότερα το θέμα παίρνει διαστάσεις. Γίνονται πολλές συζητήσεις. Ο γυμνασιάρχης καλεί τη μαθήτρια στο συμβούλιο των καθηγητών για εξηγήσεις. Οι καθηγητές δεν ικανοποιούνται. Αποφασίζουν την ποινή και την ανακοινώνουν δημόσια στους μαθητές. Η μαθήτρια έπραξε αδίκημα και της επιβάλλεται η ποινή της «αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος». Το σχολείο παγώνει.

Τρία χρόνια αργότερα διάβαζα ένα σχολικό βιβλίο (πρέπει να ήταν «Αγωγή του Πολίτη»). Καθώς το κεφάλαιο ήταν βαρετό, άρχισα να ξεφυλλίζω αδιάφορα. Έπεσα σε μια παράγραφο ενός κεφαλαίου που είχαμε (σκόπιμα;) παραλείψει: «…η επανάσταση του ’21 ήταν κοινωνική…». Θυμήθηκα αμέσως τη μαθήτρια που άλλαξε σχολείο. Αναρωτήθηκα πού να βρίσκεται τώρα αυτό το κορίτσι. Πόσο να της στοίχισε η τιμωρία της; Γιατί να τιμωρήθηκε τόσο άδικα; Αναρωτήθηκα γιατί να «πηδήξαμε» εκείνο το κεφάλαιο.

Μέχρι σήμερα, ακόμη αναρωτιέμαι…

Συνέχεια ανάγνωσης

Η σημαία

Κυριακή πρωί στην Ξάνθη. Το άγημα παραταγμένο για έπαρση της σημαίας. Όλοι σταματούν ό,τι κάνουν και στέκονται προσοχή στο άκουσμα του εθνικού ύμνου. Δύο κοπέλες (γύρω στα 15) κάθονται αμέριμνες σε ένα παγκάκι και τρώνε σουβλάκια. Μετά τη λήξη του ύμνου ένας ηλικιωμένος άντρας αρχίζει να τις βρίζει με χαρακτηρισμούς που σκέφτομαι και κοκκινίζω. Το πιο χαρακτηριστικό: «Τουρκάλες είστε;». Αυτές δεν δίνουν σημασία και φεύγουν αδιάφορες.

Ένα σωρό συναισθήματα μέσα σε λίγα λεπτά…

Φεύγω συντετριμμένος!

Συνέχεια ανάγνωσης

Πολιτισμοί

Η Ξάνθη είναι μία από τις ωραιότερες πόλεις της Ελλάδας. Γραφική, συμμαζεμένη, φιλόξενη, ανοιχτόκαρδη. Έζησα εκεί εννέα μήνες. Δύο πράγματα μου έκαναν εντύπωση στην Ξάνθη: η εφαρμογή του ΚΟΚ και η συνύπαρξη των πολιτισμών.

Όταν περπατούσα στους δρόμους της Ξάνθης ένοιωθα ότι ήμουν στο Λονδίνο. Κάθε φορά που κατέβαινα από το πεζοδρόμιο και πατούσα με το ένα πόδι στο δρόμο (συνειδητά ή ασυνείδητα) τα αυτοκίνητα σταματούσαν. Οι πεζοί είχαν προτεραιότητα στην Ξάνθη. Σπάνια άκουγες φωνές ή κορναρίσματα στους δρόμους. Αν κάποιος θορυβούσε συνήθως είχε πινακίδες Θεσσαλονίκης!

Οι μουσουλμάνοι της Ξάνθης είναι όμορφοι άνθρωποι, πρόσχαροι. Οι γυναίκες πάντα καλοντυμένες, με τη μαντίλα και το κινητό στο χέρι. Κάποιοι χριστιανοί τους κατηγορούν για αιμομιξία με Τούρκους («δεν είναι καθαροί Πομάκοι»). Τους κατηγορούν που τα παιδιά τους μιλούν περισσότερο τουρκικά για να διαβάζουν το κοράνι. Η αιώνια αυταπάτη: η καθαρότητα της φυλής, η θρησκεία, το έθνος.

Σε ένα δρομάκι της Ξάνθης υπάρχουν στη σειρά, με λίγα μέτρα διαφορά, τρεις ναοί: ένα τζαμί, μια ελληνική ορθόδοξη και μία αρμενική ορθόδοξη εκκλησία. Μου άρεσε να περνάω από αυτό το δρομάκι. Μια μέρα είδα γραμμένο με μαύρο μαρκαδόρο πάνω σε έναν τοίχο στο τζαμί: Σφάξτε τους Τούρκους! Ανατρίχιασα από θυμό! Αν είχα ασβέστη θα ασβέστωνα τον τοίχο. Ντράπηκα για τον πολιτισμό μας.

Συνέχεια ανάγνωσης

Ανάπλι

Του Αγίου Αναστασίου του Ναυπλιέως σήμερα. Πολιούχος του Ναυπλίου. Η πόλη στα καλά της. Τοπική αργία. Δοξολογία στην Παναγία, δίπλα στην υπεραιωνόβια αγριελιά, όπου κρέμασαν το νεομάρτυρα -τα καρφιά φαίνονται ακόμη.

Λόγοι εθνικής και θρησκευτικής υπερηφάνειας από τους επισήμους. Οι αρχές της πόλης όλες παρούσες. Η δημοτική φιλαρμονική με την επίσημη στολή σε παράταξη. Χαρμόσυνα εμβατήρια. Εθνικός ύμνος.

Μετά όλοι για καφέ και γλυκό στην παραλία και στην Πλατεία Συντάγματος. Αναθαρρυμένοι, γεμισμένοι εθνικό σθένος, ανάταση, θρησκευτική έπαρση και μεγαλείο.

Αυτή είναι η εικόνα μιας ιστορικής, πανέμορφης πόλης της Ελλάδας, της πρώτης πρωτεύουσάς της. Η εικόνα μιας κοινωνίας υπερσυντηρητικής, οικογενειοκρατικής (με «μεγάλα» τζάκια), αλλά μικρής. Η πόλη βασίζεται και επαναπαύεται στο παρελθόν της. Τι κάνει όμως για το μέλλον της;

Συνέχεια ανάγνωσης

Ελπίδα

Ένα ανοιξιάτικο απόγευμα, σε μια πόλη της Θράκης:

– Καλέ κύριε, δώσ’ μου ένα κατοστάρικο!

– Τι το θες;

– Το θέλω.

– Πες μου τι θα το κάνεις.

– …

– Από πού είσαι;

– Από τη Γιουγκοσλαβία.

– Λοιπόν, κοίτα: θα σου δώσω ένα κατοστάρικο, αλλά θα μού υποσχεθείς ότι θα πάρεις μ’ αυτό μια σοκολάτα να φας. Εντάξει;

– Εντάξει!

Ύστερα από λίγα λεπτά:

– Κύριε, κύριε! Δεν βρήκα σοκολάτα. Πήρα δύο γκοφρέτες, μία για μένα και μία για τον αδελφό μου!

Δεν θα ξεχάσω τα μάτια του μικρού κοριτσιού που έλαμπαν από χαρά. Μια λιχουδιά του έδωσε τόση ευτυχία όση τού είχαν στερήσει οι γονείς του.

Εκμετάλλευση παιδιών. Όνειρα συντρίμμια!

Συνέχεια ανάγνωσης