Σκηνές από τον βίο του Ματίας Αλμοσίνο του Ισίδωρου Ζουργού
βαθμολογία: 4 από 5 αστέρια
Η συνάντηση με τον Ισίδωρο Ζουργό ήταν μια έκπληξη. Είναι σίγουρα ένας πολύ σημαντικός σύγχρονος συγγραφέας. Το τελευταίο του βιβλίο είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα (φαίνεται πως είναι πλέον η ειδικότητά του), που διατρέχει την Ευρώπη του 17ου-18ου αιώνα μέσα από τα μάτια ενός γιατρού. Η συγγραφική του ικανότητα είναι αδιαμφισβήτητη, ωστόσο δεν μπορώ να μην παρατηρήσω κουραστικές επαναλήψεις σε περιγραφές, που φανερώνουν πενία έμπνευσης ή κόπωση από την υπερβολική περιγραφική προσπάθεια. Αλήθεια, πόσες φορές μέτρησα εκφράσεις όπως “σταροχώραφα”, “κατουροκάνατα”, “ψαλιδισμένο γενάκι”, ενώ όλα τα πανδοχεία έσφυζαν από “κοριούς και ψύλλους”. (Κατά τον ίδιο τρόπο, τα “λασπωμένα τσαρούχια” εμφανίζονται αμέτρητες φορές στην Αηδονόπιτα.)
Η πλοκή είναι υφασμένη με πολλή προσοχή και κρατάει το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Βέβαια, μετά τη μέση, τα χρόνια περνάνε αστραπιαία, κάτι που δείχνει και πάλι ότι οι πολλές περιγραφές κουράζουν ακόμα και τον ίδιο τον συγγραφέα. Οι ανατροπές, αν και περιορισμένες, είναι όμορφες και τοποθετημένες στα κατάλληλα σημεία. Διαβάζοντας το οπισθόφυλλο, περίμενα περισσότερη επιστήμη και λιγότερη μυθιστορία, αλλά αυτό είναι μια προσωπική προτίμηση και δεν μπορώ να μεμφθώ τον συγγραφέα για την επιλογή του.
Το τέλος του βιβλίου -κάτι που μετράει πολύ στην κρίση μου για ένα βιβλίο- είναι πολύ όμορφη. Δεν με πείθει όμως η αλλαγή κοσμοθεωρίας του πρωταγωνιστή: η μετάβαση από την αθεΐα στον θεϊσμό γίνεται χωρίς να το πολυκαταλάβει ο αναγνώστης. Τι συνέβη; Ο φόνος, η κούραση του βίου, τα χτυπήματα της μοίρας; Πώς ένας ορθολογιστής που παλεύει με τις δεισιδαιμονίες καταλήγει να μονάσει; “Ανεπαρκής τεκμηρίωση” θα έλεγε ένας υλιστής. “Θαύμα” θα έλεγε ένας θρήσκος. Ίσως αυτό ήταν τελικά ο στόχος του συγγραφέα: ο προβληματισμός του αναγνώστη.
Οι Σκηνές από τον βίο του Ματίας Αλμοσίνο είναι ένα όμορφο μυθιστόρημα, ενός σπουδαίου Έλληνα δημιουργού.