Ο V.S. Ramachandran είναι γνωστός νευροεπιστήμονας με πλούσιο συγγραφικό έργο. Στο τελευταίο του βιβλίο ασχολείται κυρίως με τη φύση της συνείδησης και του “εαυτού”. Δίνει ιδιαίτερη έμφαση στου νευρώνες-καθρέφτες (mirror neurons) και στην “εμπάθεια” (empathy), το αίσθημα του “συμπάσχειν”, μία έννοια που είναι της μόδας τα τελευταία χρόνια και το σχολιάζει εκτενώς και με αρκετό σκεπτικισμό ο Stephen Pinker στο The Better Angels of Our Nature.
Επίσης προτείνει μια ολοκληρωμένη θεωρία για την εξέλιξη της γλώσσας, κατά κάποιον τρόπο ενοποιητική, μεταξύ των θεωριών των Stephen Jay Goulde και Stephen Pinker, που φαίνονται βιολογικά πιο ορθές, αν και η Τσομσκιανή θεωρία της παγκόσμιας γλώσσας -universal language- έχει επηρεάσει βαθύτατα τη γλωσσολογία. Βέβαια, νομίζω ότι η θεωρία του είναι παρατραβηγμένη, ειδικά στα σημεία που μιλάει για τη σύνδεση των κινητικών νευρών και των νευρώνων-καθρεφτών. Ο παραλληλισμός και η νευρολογική “σύνδεση” ήχου-σχήματος χειλέων-πρόθεσης κίνησης αφορά αποκλειστικά στην αγγλική γλώσσα και δύσκολα μπορεί να προεκταθεί σε κάθε γλώσσα.
Το βιβλίο διαβάζεται ευχάριστα και έχει αρκετά σημεία χιούμορ και σαρκασμού.
The tell-tale brain
Unlocking the mystery of human nature
V.S. Ramachandran
William Heinemann 2011
Σελίδες 357
Στο «Φαντάσματα στον εγκέφαλο – Ερευνώντας τα μυστήρια του νου» οι V. S. Ramachandran και Sandra Blakeslee παρουσιάζουν κλινικά περιστατικά νευρολογικών/ψυχιατρικών διαταραχών και αναλύουν τα συμπτώματα με βάση συγκεκριμένες αλλοιώσεις του εγκεφάλου. Τα περιστατικά και τα σύνδρομα περιγράφονται με τέτοιο τρόπο που μπορεί οποιοσδήποτε να τα διαβάσει και να απολαύσει με μεγάλη ευκολία. Το ταξίδι στον εγκέφαλο, το πιο μυστηριώδες δημιούργημα στο γνωστό σύμπαν, είναι συναρπαστικό και αναπάντεχο: σε κάθε στάση ένα συγκλονιστικό μυστικό αποκαλύπτεται και μάς προσγειώνει ανώμαλα. Είμαστε, αλήθεια, κύριοι του εαυτού μας; Τι είναι ο εαυτός μας; Ελέγχουμε τη βούλησή μας; Τι είναι τα «ζόμπι» στο εγκέφαλό μας; Είναι πραγματικός ο κόσμος που αντιλαμβανόμαστε; Μήπως ζούμε σε ένα κατασκεύασμα του εγκεφάλου μας, σε μια ψευδαίσθηση; Τι είναι η συνείδηση; Μπορεί ένας άνθρωπος να πεθάνει από τα γέλια; Μπορούν οι άντρες να έχουν ψευδοκύηση; Πώς είναι δυνατόν ένας άνθρωπος να μην αναγνωρίζει το σώμα του;