Η αντίθεση ποιότητα-ποσότητα πάντα με προβλημάτιζε. Είναι πιο σημαντική η υπέρμετρη δύναμη ή ο τρόπος που χειρίζεσαι αυτή που διαθέτεις; Είναι πιο σημαντική η στείρα υπέρογκη γνώση ή ο τρόπος που χρησιμοποιείς την ήδη διαθέσιμη για να κάνεις μια πρόβλεψη, να φτάσεις σε ένα συμπέρασμα, να φτιάξεις μια κατασκευή; Είναι πιο σημαντικός ο όγκος της πληροφορίας ή ο τρόπος που διαχειρίζεσαι την υπάρχουσα;
Πάντα κατέληγα στην ποιότητα. Τι να την κάνεις τη δύναμη αν δεν μπορείς να τη δαμάσεις; Θα σε καταστρέψει. Η γνώση και η καλή χρήση της πάντα με γοήτευε, αλλά και με έβγαλε από μπελάδες. Η σωστή διαχείριση της πληροφορίας με βοηθάει και με καθοδηγεί στα αχανή πεδία του internet.
Μπαίνοντας στο Πανεπιστήμιο αντιμετώπισα ένα από τα δεινά του. Μία κατάσταση που δεν είναι γνώρισμα μόνο του ελληνικού πανεπιστημίου. Αντίθετα μάλιστα, στα πανεπιστήμια του εξωτερικού και ιδίως των ΗΠΑ το φαινόμενο έχει πάρει διαστάσεις τερατώδεις. Πρόκειται για τη βιομηχανία παραγωγής δημοσιεύσεων.
Στις κρίσεις μου όλοι προσπαθούσαν, άμεσα ή έμμεσα, να με βάλουν στη διαδικασία να μετράω κουκιά: τόσες δημοσιεύσεις, τόσες ανακοινώσεις, κ.λπ. Όταν ένας συνάδελφος κρινόταν «κοντά» με εμένα, η σύγκριση από πολλούς ήταν αναπόφευκτη. (Πόσες έχεις αυτός; Ο άλλος έχει περισσότερες, ξέρεις…)
Δεν ξέρω πόσοι από τους εκλέκτορές μου διάβασαν και έκριναν διεξοδικά τις δημοσιεύσεις μου. Πιστεύω ότι ήταν λίγοι. Στα εκλεκτορικά που συμμετέχω προσπαθώ να κρίνω τις εργασίες από το περιεχόμενό τους. Την ποιότητά τους. Και από τη συμμετοχή του υποψηφίου στην εργασία.
Είναι γνωστοί οι «μαϊντανοί». Κάποιοι συνάδελφοι, συστηματικά, χώνουν το όνομά τους σε εργασίες. Όπως ο μαϊντανός στολίζει όλα τα πιάτα, ακόμα και όταν δεν ταιριάζει. Επίσης, υπάρχουν και οι συναλλαγές -βάλε με σε μια εργασία και θα σου χρωστάω μία…
Στις ανακοινώσεις σε συνέδρια η κατάσταση είναι τραγικότερη. Υπάρχουν συνάδελφοι με γιγαντιαίο αριθμό ανακοινώσεων, στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, προφορικές ή poster. Τα κουκιά που μαζεύονται είναι πάρα πολλά. Η ουσία όμως; Αν κοιτάξεις τις περιλήψεις, η συντριπτική πλειονότητα είναι για γέλια και κλάματα.
Ένα πολύ ωραίο post με τίτλο Science’s publication frenzy-and a solution δημοσίευσε ο Jerry A. Coyne, στο blog του Why Evolution is True. Μία ή δύο δημοσιεύσεις υψηλής ποιότητας το χρόνο είναι ένας λογικός αριθμός, ιδιαίτερα σε επιστήμες που εμπλέκονται με κλινική έρευνα. Και ποια είναι η λύση; Μα, πάλι το internet.
Υ.Γ. Χαίρομαι που στο νέο νόμο για την Ανώτατη Εκπαίδευση ως επιστημονικό έργο ορίζεται όχι μόνο η δημοσίευση, αλλά και η επίβλεψη μεταπτυχιακών και διδακτορικών.