Υπάρχουν πολλά παραδείγματα ανθρώπων που ισχυρίζονται ότι ένα βιβλίο άλλαξε τη ζωή τους ή τον τρόπο που βλέπουν τον κόσμο ή πλούτισε το συναισθηματικό κόσμο τους κ.λπ. Αυτές τις προσωπικές εμπειρίες (έχω κι εγώ αρκετές τέτοιες) έρχονται τώρα επιστημονικές έρευνες να τις τεκμηριώσουν.

Σε μια πρόσφατη έρευνα αποδεικνύεται ότι το διάβασμα ενός βιβλίου μπορεί να επηρεάσει τη μακροχρόνια συνδεσιμότητα στη σωματοαισθητική περιοχή του φλοιού του εγκεφάλου. Δεκαεννέα εθελοντές διάβασαν ένα βιβλίο (όλοι το ίδιο) μέσα σε εννέα ημέρες και κάθε μέρα μετά το διάβασμα τους σκανάριζαν τον εγκέφαλο (fMRI). Όπως φάνηκε, η συνδεσιμότητα σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου αυξήθηκε σημαντικά, δηλαδή ο εγκέφαλος δημιούργησε νέες (και ίσως μόνιμες) συνδέσεις μεταξύ των νευρικών κυττάρων του. Σύμφωνα με τους ερευνητές, ο αναγνώστης μπαίνει στο πετσί του ρόλου του πρωταγωνιστή και συμμετέχει στην ιστορία. Έτσι, ζει κατά μία έννοια τη ζωή του πρωταγωνιστή.

Πρόκειται για μία θεωρία που έχουν διατυπώσει πολλοί ερευνητές. Η Maryanne Wolf στο Proust and the squid λέει ότι ένα βιβλίο μπορεί να αλλάξει τον εγκέφαλο του αναγνώστη. Αλλά και ο Stephen Pinker στο The Better Angels of Our Nature λέει ότι τα βιβλία συνέβαλαν κατά πολύ μεγάλο ποσοστό στον εκπολιτισμό του ανθρώπου και στη μείωση της βίας.

Ενδιαφέρον θα είχε η μελέτη της επίδρασης των βιβλίων και σε άλλες περιοχές του εγκεφάλου, εκτός φλοιού, π.χ. στο δικτυωτό σχηματισμό.

Berns Gregory S., Blaine Kristina, Prietula Michael J., and Pye Brandon E. Brain Connectivity. 2013, 3(6): 590-600. doi:10.1089/brain.2013.0166.

Αφήστε σχόλιο