Βοϊδόγλωσσα

Έλαβα ένα e-mail για ένα συνέδριο Σημειωτικής. Πρόκειται για το VIII Διεθνές Συνέδριο της Ελληνικής Σημειωτικής Εταιρίας, που θα γίνει στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, στη Φλώρινα, 18-21 Οκτωβρίου 2007 και με κεντρικό θέμα «Σημειωτική και ΙΔΕΟ-ΛΟΓΙΕΣ. ΣΥΝΟΡΑ, ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ, ΔΙΑΣΠΟΡΕΣ». Το e-mail παρέπεμπε στο Τμήμα Νηπιαγωγών της Παιδαγωγικής Σχολής Φλώρινας του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, όπου υπήρχαν οι σχετικές πληροφορίες. Η επίσκεψη στο site ήταν ένα σοκ, που δεν μπορώ να αφήσω ασχολίαστο:

1. Η πρώτη παράγραφος της ανακοίνωσης του συνεδρίου είναι ένα σύνολο όρων, εννοιών, ιδεών και δηλώσεων, τόσο πυκνά (δεν τολμώ να πω και ατάκτως) ερριγμένων, που ομολογώ ότι ο εγκέφαλός μου αδυνατεί να συλλάβει. Δεν ξέρω αν οι άνθρωποι των φιλοσοφικών/φιλολογικών επιστημών αντιλαμβάνονται με διαφορετικό τρόπο τις διάφορες έννοιες, με αποτέλεσμα να τις χειρίζονται ανετότερα, να τις παραθέτουν «χύμα» χωρίς να δυσκολεύονται να διακρίνουν τις διαφορές τους και να τις διαχειρίζονται γενικότερα με τρόπο που ένας π.χ. γιατρός διαχειρίζεται στο μυαλό τη φυσιοπαθολογία μιας νόσου. Ωστόσο, πέρα από το επιστημονικό κομμάτι της υπόθεσης (το οποίο δεν μπορώ να σχολιάσω, αφού δεν το γνωρίζω καθόλου), η δομή του χρησιμοποιούμενου λόγου με αφήνει άναυδο. Ολόκληρη η πρώτη παράγραφος αποτελείται από δύο (2) μονάχα προτάσεις! Η πρώτη έχει 45 λέξεις και η δεύτερη 106, σύνολο 151 λέξεις! Ποιος νους μπορεί να συλλάβει ένα νόημα που βρίσκεται σε μία πρόταση 106 λέξεων; Μπορεί ο εγκέφαλός μου να είναι μειωμένης αντίληψης, αλλά πιστεύω πως ο περισσότερος κόσμος διαβάζοντας μία πρόταση (οποιουδήποτε θέματος και όχι αναγκαστικά του δικού του γνωσιακού πεδίου) 106 λέξεων δεν θα ξέρει από πού άρχισε, από πού πέρασε και πού κατέληξε. Βέβαια, δεν είναι μόνο ο αριθμός των λέξεων (η προηγούμενη πρόταση που διαβάσατε έχει 41 λέξεις). Είναι η εν γένει δομή της πρότασης, η πληροφορία που μεταφέρει και η συλλογιστική που επιφέρει σε αυτόν που τη διαβάζει. Μία πρόταση με έξι υποκείμενα, τόσους επιθετικούς, χρονικούς, τοπικούς και άλλους προσδιορισμούς, τόσες εμβόλιμες δευτερεύουσες προτάσεις είναι αδύνατο να υπηρετήσει το σκοπό της: να μεταδώσει πληροφορία. Ειλικρινά απορώ πώς άνθρωποι της γλώσσας πέφτουν στην παγίδα της λογικής που θέλει την πολυπλοκότητα στη δομή του λόγου απόδειξη ικανότητας και βαθυστόχαστων νοημάτων. Τελικά χάνουν την ουσία και κανείς δεν καταλαβαίνει τίποτα. Εκτός αν θεωρούμε ότι όσο πιο δυσνόητη είναι μια πρόταση, σε τόσο ανώτερο πνευματικό επίπεδο κινείται. Ωστόσο, κάποιος θα έλεγε ότι σε αυτές τις σειρές θα βρείτε μια τεράστια πρόταση 298 λέξεων! Αυτό όμως είναι τέχνη και στην τέχνη όλα επιτρέπονται.

2. Το δεύτερο σχόλιό μου είναι σχετικά με την ποιότητα της πληροφορίας που δίνει το συγκεκριμένο site, η οποία σε γενικές γραμμές είναι καλή. Το ίδιο και ο σχεδιασμός. Ωστόσο, θα περίμενα να βρω το site της Ελληνικής Σημειωτικής Εταιρίας. Δεν φαίνεται πουθενά στις σελίδες του συνεδρίου. Βέβαια, η αναζήτηση στον Γούγλη μού έδωσε άμεσα αποτέλεσμα. Η ΕΣΕ διαθέτει ένα site στημένο σε plone, ένα CMS που δοκίμασα παλιά και το βρήκα δύσχρηστο. Το site έχει να ανανεωθεί περίπου τρία χρόνια. Ίσως αυτός ήταν ο λόγος που δεν υπήρχε link στο site του συνεδρίου τους. Ένα παρατημένο site τι πληροφορία να δώσει; Όπως και το site της ΕΚΕΟΤ και πολλά άλλα επιστημονικού ενδιαφέροντος (ελληνικά) site. Κρίμα, γιατί τέτοια site θα έπρεπε να είναι άμεσα ανανεούμενα.

Κλείνοντας, θέλω να πω ότι η γνώσεις μου για τη σημειωτική είναι ελάχιστες. Πήρα πληροφορίες από την Wikipedia και την ΕΣΕ. Ο γνωστότερος στο ευρύ κοινό σημειολόγος (έτσι τους λένε;) της εποχής μας είναι ο Umberto Eco, ένας άνθρωπος με οξεία, αναλυτική, καυστική και γάργαρη σκέψη. Τα βιβλία του, άξια μεταφρασμένα από την Έφη Καλλιφατίδη, έφεραν στην Ελλάδα ένα πνεύμα κοφτερό, μα και τρυφερό.